Ontdek de historie van Woudenberg
Het ontstaan van de naam van Woudenberg
Bij de naam Woudenberg verwacht je natuurlijk een berg in het woud, maar is dat ook zo?
Een deel van Woudenberg wordt voor het eerst genoemd in het jaar 777. Karel de Grote schenkt een bosgebied nabij het huidige Henschotermeer aan de Bisschop van Utrecht. Oostelijk daarvan is alleen moeras met een door de wind aangevoerde zandrug dat alleen in de zomer te gebruiken is voor de landbouw. Pas na 400 jaar ontwikkelt de pachter Philips van Rijningen een van deze zandruggen met toevoerwegen. Hij laat rond de huidige Voorstraat een ringgracht graven, waarmee die zandrug over een gebied van ca 4 hectare met 40 cm wordt verhoogd.
Rondom deze verhoogde zandrug, is het moeras begroeid met een dicht woud van kreupelhout. Hier ontstaat dan naam 'het bergje in het woud' ofwel Woudenberg.
Dorpsboeren en kastelendorp
Philips van Rijningen verkavelt vanaf 1240 deze in winter droge verhoogde zandrug en verpacht deze kavels aan boeren. Woudenberg komt tot economische ontwikkeling en door verdere ontwatering komen veel landbouwgronden beschikbaar. Woudenberg is dan een dorp met dorpsboeren.
Woudenberg ligt in de provincie Utrecht op de grens met Gelderland. Er wordt regelmatig met de Hertog van Gelre strijd geleverd. De Bisschop van Utrecht besluit de landbouwgronden in leen te geven aan bevriende leenheren en zij mogen binnen hun leengebied kastelen bouwen, onder voorwaarde dat de leenheren bescherming geven aan de boeren. Zo ontstaan er in korte tijd 5 kastelen en wordt Woudenberg ook wel “het kastelendorp“ genoemd. Het wapen van een van deze kastelen met drie hanen is het huidige wapen van Woudenberg.
Tabaksteelt in Woudenberg
Woudenberg heeft ideale grond voor de tabaksteelt en vanaf midden 1600 gaat het de boeren 250 jaar lang voor de wind. Op het hoogtepunt werd op 800.000m2 tabak verbouwd. Vanaf 1900 doet Woudenberg haar wapen (3 haantjes) eer aan en ontwikkelt zich als verder als agrarisch dorp, naast weideveebedrijven ontstaan grote moderne (pluim)veebedrijven.
Oudheidkamer Woudenberg
Maak kennis met de interessante geschiedenis van Woudenberg en zijn inwoners. Te vinden in de Oudheidkamer van Oud Woudenberg. Hier wordt een grote collectie voorwerpen van oudheidkundige aard (o.a. gebruiks-voorwerpen) getoont. De Oudheidkamer is in bezit van Stichting Oud Woudenberg, een culturele ANBI instelling (algmeen nut beogende instelling) die in 1955 is opgericht. Bezoek de website van Stichting Oud Woudenberg voor meer informatie.
Woudenberg in het nu
Woudenberg is nog steeds een sterke plattelandsgemeente en door haar bodemdiversiteit (bos, water, heide en polderlandschap) is dit gebied ook bijzonder in trek bij recreanten. Als vakantiebestemming heeft Woudenberg enkele unieke toeristische trekpleisters: het beroemde Henschotermeer en de Pyramide van Austerlitz (staat op Woudenbergse grond). Verder is de uit 1750 stammende Grebbelinie een bezoek waard en is kun je wandelend of fietsend de bosrijke landgoederen te verkennen. Of bezoek een van de vele evenementen waaronder de jaarlijks terugkerende Haantjesdag op de 2e zaterdag van juni.
Kortom in Woudenberg geniet je buiten van bijzondere bezienswaardigheden en is het gewoon goed recreeren.